Dezynfekcja
Spis treści
1. O DEZYNFEKCJI SŁÓW KILKA
Post ten jest skierowany przede wszystkim do osób prowadzących domy tymczasowe oraz hodowców, ale z pewnością i właściciele pupili będą mogli nauczyć się z niego kilku rzeczy. Przedstawione informacje będą szczególnie przydatne w przypadku inwazji pasożytów czy profilaktyki przeciw pasożytom i bakteriom. Kupując używane akcesoria czy klatkę/akwarium/lokum też zawsze warto je gruntownie zdezynfekować przed ponownym wykorzystaniem. Post jest przeznaczony dla członków grupy “Myszy” na Facebooku, ale jestem pewna, że może się przydać również opiekunom innych gryzoni, gadów, ptaków oraz większych ssaków.
2. TROCHĘ TEORII
W pierwszej kolejności warto rozróżnić kilka pojęć:
antyseptyka - postępowanie polegające na stosowaniu zabiegów zmierzających do zniszczenia drobnoustrojów lub zahamowania ich rozwoju.
aseptyka - postępowanie zapobiegające zakażeniu i mające na celu ochronę organizmu przed drobnoustrojami chorobotwórczymi.
Zasady aseptyki:
- Właściwa dezynfekcja i sterylizacja
- Odpowiednie przechowywanie akcesoriów.
- Używanie czystych, odkażonych akcesoriów w każdym lokum.
- Używanie rękawiczek ochronnych.
- Przestrzeganie higieny osobistej.
W przypadku aseptyki i antyseptyki w warunkach domowych/hodowlanych nie jesteśmy w stanie wykonywać sterylizacji, stąd w poście skupimy się na dezynfekcji, która na potrzeby przeciętnego opiekuna/hodowcy jest zupełnie wystarczająca, aby utrzymać zwierzęta w zdrowiu.
3. CZYM JEST DEZYNFEKCJA
W wyniku dezynfekcji uzyskuje się wysoki poziom czystości mikrobiologicznej, niszczy formy wegetatywne bakterii, łącznie z prątkami gruźlicy (Tbc), grzyby i wirusy. Dezynfekcji powinny być poddawane akcesoria zwierząt, klatki, poidła. Dezynfekcja niskiego poziomu niszczy wegetatywne formy bakterii i grzybów. Dezynfekcja może być mechaniczna, fizyczna i chemiczna.
Dezynfekcja mechaniczna, czyli sanityzacja:
Codzienne sprzątanie, odkurzanie, zamiatanie i wietrzenie pomieszczeń. Jest to mechaniczne usuwanie bakterii i wirusów ze środowiska.Dezynfekcja fizyczna
Polega na stosowaniu metod termicznych i promieniowania. Przy zwierzętach przede wszystkim wyparzanie czy gotowanie. Np. stosowanie myjek parowych, wypiekanie drewnianych elementów do lokum, ale również gotowanie ich.Dezynfekcja chemiczna
Stosuje się roztwory bakteriobójczych środków chemicznych. Preparaty stosuje się w różnych roztworach wodnych, gdyż tylko w tej formie mogą przenikać do komórki drobnoustroju i uszkadzać jej cytoplazmę. Mechanizm działania środków odkażających jest różny. Związki chlorowe działają utleniająco, kwasy i zasady ścinają białko w komórce, a alkohole ją odwadniają. Wszystkie środki odkażające zakłócają lub hamują funkcje życiowe drobnoustrojów. Warto stosować preparaty o szerokim spektrum działania.Zakres działania na opakowaniu jest odpowiednio oznakowany:
W zależności od stopnia niszczenia drobnoustrojów, wyróżnia się różne rodzaje dezynfekcji:
Aby stosować dezynfekcję chemiczną poprawnie, należy pamiętać o kilku zasadach:
4. ZASTOSOWANIE PRAKTYCZNE
Rozumiejąc kilka powyższych zasad, można wprowadzić kilka regularnych działań w naszych pomieszczeniach tymczasowych/hodowlanych. Zalecałabym, aby następujące czynności przeprowadzane były regularnie:
PRZYKŁADOWE ŚRODKI DO DEZYNFEKCJI
Dezynfekcja niskiego poziomu (co codziennego stosowania):
Dezynfekcja średniego poziomu (do dezynfekcji po zmianie lokatora, regularnych profilaktycznych dezynfekcji itd.):
Dezynfekcja wysokiego poziomu (gdy walczymy z wyjątkowo upartymi bądź niebezpiecznymi pasożytami, wirusami itd.):
5. WALKA Z PASOŻYTAMI
Jako, że jest to jeden z dość częstych problemów występujących u nowych pupili, uzupełnię powyższy artykuł o kroki podejmowane przy leczeniu. Należy pamiętać, że odpowiednie leczenie zawsze powinien zaplanować lekarz weterynarii. Odpowiednie preparaty oraz ich dawki powinny być dobrane odpowiednio do gatunku pasożyta oraz leczonego zwierzęcia. KAŻDE nowe adoptowane/zakupione zwierzę, powinno przejść kwarantannę oraz zostać odrobaczone lub mieć zbadany kał. Unikniemy w ten sposób konieczności leczenia całego stada lub wszystkich zwierząt w naszym domu.
Zwierzęta mogą być zaatakowane przez:
Leczenie w przypadku zarówno pasożytów zewnętrznych jak i wewnętrznych powinno się odbywać w towarzystwie dezynfekcji wysokiej przy każdym podaniu leku (drewno, silikon w akwariach oraz wyjątkowo chropowate powierzchnie mogą wymagać wyjątkowej ostrożności i dodatkowych kroków, jako że są trudne do dezynfekcji), oraz dezynfekcji niskiej lub średniej przy częstym sprzątaniu między kolejnymi dawkami leku. Zaleca się również usuwanie odchodów na bieżąco, jeśli jest to możliwe.
Źródła:
„Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych”, redakcja naukowa prof. dr. hab. n. med. Zbigniew Jańczuk, wydanie III zmienione i uzupełnione, 2018.
„Zasady i techniki pracy w gabinecie stomatologicznym”, lek. stom. Marta Szymańska-Sowula, mgr Katarzyna Chmiel, wydanie II.
Prezentacja o dezynfekcji i sterylizacji, Anna Kaźmierczyk
Tekst: Kalina Koriat, hodowla Pink Phantom