Podstawy opieki nad myszami 🐭
Spis treści
1. Ile myszy, jakiej płci?
Myszy to zwierzęta stadne, niezależnie od tego co mają pod ogonkiem. Jednak samce (szczególnie te z pseudohodowli, nigdy nie selekcjonowane pod kątem temperamentu), bywają mocno terytorialne i agresywne wobec innych osobników swojej płci.
Z tego również powodu, jeśli nie są rodzeństwem, lub nie są trzymane razem od młodości, zaleca się je trzymać osobno. Mimo wszystko są stadne - więc człowiek powinien poświęcać im bardzo dużo czasu. Istnieje również możliwość wykastrowania samców, czego jestem zwolenniczką. Takie samczyki mają szansę na szczęśliwe, stadne życie i zwykle są o wiele bardziej skłonni do kontaktu z opiekunem, niż samice.
Samiczki powinno trzymać się w stadach (najlepiej min. 3), a ilość myszy w stadzie powinna być odpowiednia w stosunku do wymiarów ich przestrzeni życiowej.
Ogólnie rzecz biorąc, nie ma wielkich różnic w zachowaniu samic i samców. Zawsze bardzo polecam stada mieszane - kastrowane samczyki z samiczkami. :)
2. Klatka (lub inny rodzaj lokum)
Przyjęte minimalne wymiary lokum dla myszy w Polsce wyglądają następująco:
2 - 4 myszy - 60cm x 40cm (choć polecam zaczynać od około 70cm x 40cm)
5 - 8 myszy - 77cm x 47cm
9 - 12 myszy - 100cm x 50cm
Im większa klatka, tym lepiej (pomijając przypadki trzymania samców razem, gdzie duża przestrzeń może prowokować walki). Podane wymiary są tylko orientacyjne, nie musimy się ich sztywno trzymać co do każdego milimetra. Maksymalny odstęp pomiędzy prętami to 1cm, jednak zalecany to 7mm lub mniej. Warto również pamiętać, iż przestrzeń powinna być wypełniona różnymi zabawkami i kryjówkami, dzięki którym myszy będą czuły się bezpiecznie. Proporcjonalnie do wielkości klatki, powinna zwiększać się liczba zwierząt w stadzie. Dwie myszy w klatce 100x50cm mogą czuć się niekomfortowo.
Rodzaj klatki?
Mamy wiele możliwości: klatka, duna, akwarium, terrarium, plastikowe pudło (typu samla 130l z IKEA).
Wybierz to, co przypadnie Ci do gustu.
3. Wybiegi
Przy odpowiednio dużej klatce wybiegi nie są konieczne. Większości myszy wystarczy pobieganie na rękach człowieka. Jeżeli jednak wybieg chcemy zorganizować - najlepiej sprawdzi się połączony z klatką w taki sposób, aby zwierzęta mogły go opuszczać, kiedy tylko mają na to ochotę. Inny rodzaj wybiegów (szczególnie tych długich) może stresować zwierzę. Pamiętajcie, że mysz nie jest przystosowana do przebywania na dworze bądź na balkonie, nawet jeśli jest w klatce.
4. Pielęgnacja
Myszy nie myjemy w wodzie. Same dbają o higienę znakomicie. Mokra mysz łatwo się przeziębia, co w najgorszym wypadku może prowadzić do jej śmierci. Poza tym, jest to ogromny stres. Piasek do kąpieli również myszom nie jest potrzebny i lepiej go nie dawać.
5. Urządzenie lokum
Ściółka
Każdą ściółkę przed użyciem warto poddać wymrożeniu przez 48h w zamrażarce, aby zminimalizować ryzyko przeniesienia się ewentualnych pasożytów ze ściółki na myszy.
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów ściółek dla gryzoni m.in.:
Trociny
Popularna, standardowa ściółka. Słabo chłoną mysie zapachy, przez co nie są najlepszym wyborem. Szybko zaczyna śmierdzieć. Wybieramy trociny o dużych kawałkach, luźno zapakowanych w paczce, niepylących.
Trociny granulowane [np. Allspan]
Bardzo dobrze chłonie zapachy oraz mocz, nie pyli. Dostępna jest w dużych opakowaniach (24kg), znakomicie sprawdza się przy dużej ilości myszy. Minusem jest to, że jest ciężka i myszy nie mają możliwości kopania obszernych tuneli.
trociny
allspan
Ściółka lniana
W miarę dobrze chłonie zapachy, lekka, puszysta. Myszy z chęcią w niej kopią. Wymaga częstej wymiany brudnych miejsc. Większa szansa na przyniesienie pasożytów.
Ściółka konopna
Twardsza i grubsza niż lniana. Dobrze chłonie zapachy. Sprawdza się również w mieszankach z innymi ściółkami (np. z lnianą).
Pellet drewniany, żwirek, grube zrębki, pylące trociny to podłoża odradzane w przypadku myszy.
Ściółka lniana
Ściółka konopna
Kołowrotek
Zalecana średnica - minimum 20 cm. Dla dużych, rasowych osobników - więcej niż 20 cm (np. 23, 28 cm). Najlepiej sprawdzają się kołowrotki wykonane z plastiku. Łatwo je umyć, choć bywają głośne. Kołowrotki drewniane zostaną szybko zasikane przez myszy, dlatego zaleca się ich lakierowanie (lakier bezbarwny, bezpieczny dla dzieci). Niedopuszczalne są kołowrotki ze szczebelkami, metalowe lub z efektem nożyc (który może prowadzić do zmiażdżenia gryzonia).
Dodatkowe atrakcje w lokum
Myszy uwielbiają się wspinać. Świetnie sprawdzą się wszelkie kryjówki, tunele, grube liny, hamaki, półki, mostki, rolki po papierze toaletowym bez nadruków, rury PCV, kartony... Ogranicza nas tylko kreatywność. Drewniane elementy najlepiej lakierować.
Produkty zakazane: Kule do biegania (chyba, że zamienione w kryjówkę do klatki), smycze, wata, "kołderki", kołowrotki o zbyt małej średnicy.
6. Żywienie myszy
Myszy to zwierzęta wszystkożerne. Powinny mieć nieograniczony dostęp do pożywienia.
Karma podstawowa:
Za najlepsze uznaje się:
- Prywatna karma od Gryzonie w kokonie (link!)
- Futterparadise
- Mixerama Spotted Mouserys (karma bardzo tłusta, powoli odchodzi od polecanych zestawień)
- JR Farm food
- Versele Laga Mouse Nature/ Versele Laga Rat & Mouse Complete
- warzywa i owoce, podawane 2-3 razy w tygodniu,
- zioła, suszone jak i świeże, zebrane w odpowiedniej porze roku, z dala od ulicy i miejsc wyprowadzania psów lub zakupione w sklepie zoologicznym,
- białko zwierzęce, suszone jak i żywe, np. mączniki, gammarus, krewetki, świerszczowate,
- jajko ugotowane na twardo,
- smakołyki (podawane sporadycznie i w małych ilościach), np. masło orzechowe.
Link do listy żywieniowej (produkty dozwolone i niedozwolone)
Białko zwierzęce jest bardzo istotnym czynnikiem rozwoju nowotworów (szczególnie guzów sutka) u myszy, więc zdecydowanie lepiej jest ograniczyć jego podawanie do minimum (np. 1-2 mączniki w tygodniu), lub zupełnie wykluczyć z diety myszy dorosłych. O białku zwierzęcym w diecie myszy
Produkty zakazane: wapienka, "rożki", "burgery", kolorowe chrupki, niepewnie wyglądające kolby, dropsy, ludzkie jedzenie (czekolada, chipsy, ciastka itp.).
karma od Gryzonie w Kokonie
JR Farm
suszona babka lancetowata
7. Dołączanie nowych myszy do stada.
Wszystkie myszy zapoznajemy ze sobą na neutralnym terenie. Może być to np. wanna, brodzik, zagroda lub transporter. W tym czasie możemy zająć się klatką (lokum). Przygotowujemy ją w taki sposób, aby myszy nie wyczuwały swojego zapachu. Wsypujemy świeżą ściółkę i wkładamy myszki do pustej klatki (bez akcesoriów). Jeżeli jest między nimi spokój - dokładamy powolutku zabawki, zaczynając od tych "odkrytych". Domki i kołowrotki dodajemy na końcu. Proces może trwać od paru godzin, do paru dni, tygodni.
W każdym stadzie mogą występować drobne piski, nie powinno nas to martwić. Jeśli jakieś myszki non-stop się atakują - możemy powtórzyć proces łączenia. Alarmujące powinno być pojawienie się krwi oraz kotłujących się myszy, które są już wynikiem agresji lub stresu. Należy wtedy zwierzęta rozdzielić (uważając na własne palce), oczyścić rany (nadaje się do tego Octenisept) i spróbować ponownie łączenia w innym czasie.
8. Podnoszenie myszy
Mysz najlepiej podnosić robiąc z dłoni tzw. łódeczkę. Istnieje również możliwość chwytania ich za ogon, ale powinno się go trzymać tylko i wyłącznie przy nasadzie, dodatkowo podtrzymując przednie łapy, aby uniknąć uszkodzeń. Dodatkowo, dobrym chwytem do podawania leków jest złapanie myszy za skórę na karku, dokładnie tak, jak robią to ich matki.
bezpieczny chwyt za nasadę ogona
mysz na dłoni
bezpieczny chwyt za skórę na karku
9. Oswajanie myszy
Aby oswoić mysz, musimy często wykazać się cierpliwością. Są takie zwierzęta, które z radością będą wskakiwać na rękę człowieka po kilku dniach, a są takie, które będą ją omijać szerokim łukiem. Mysz musi kojarzyć rękę z czymś dobrym. Mogą być to smakołyki, wypuszczenie z klatki, mizianie za uszkiem. Nie podnosimy myszy gwałtownie, bo może to osłabić ich ufność. Nie trzymajmy myszy na rękach, gdy nie jest to dla niej komfortowe. Pozwólmy jej panować nad sytuacją i schodzić z ręki, jeśli ma taką potrzebę. Niektóre myszy mogą się jednak nigdy nie oswoić lub mieć niechęć do bycia trzymanymi na rękach. Warto wtedy po prostu dać im spokój i przestrzeń - każde z nich są inne i powinno się to uszanować.
10. Opieka weterynaryjna
Niestety nie każdy lekarz weterynarii ma wiedzę na temat leczenia gryzoni. Udając się z myszką do weterynarza bez doświadczenia w tej dziedzinie, to często zmarnowany czas i fundusze, niekiedy nawet może prowadzić do śmierci pupila. Dlatego należy szukać specjalistów od zwierząt nieudomowionych lub laboratoryjnych.
✔ Mapkę z polecanymi weterynarzami znajdziesz na grupie "Myszy"!
Z myszami udajemy się do weterynarza, gdy coś się dzieje i/lub coś nas niepokoi. Zmiana wyglądu myszy, jej zachowania, wydawanych dźwięków... Im szybciej wykryjemy chorobę, tym większa szansa jest na wyleczenie myszki.
Ropień zagałkowy
Jaja wszołów w sierści myszy
Rosnący nowotwór
Ta mysz nie jest w ciąży. Miała nowotwór blokujący treść pokarmową w jelitach.
Tekst: Karolina Patalan, hodowla Mysigonek